Kimyoviy bilimlar kimyoviy ishlab chiqarishni rivojlantirish va odamlarning hayot sifatini yaxshilash uchun zarurdir. Kimyoviy bilimlardan malakali foydalanish insoniyatga bizning davrimizning eng muhim muammolarini - oziq-ovqat, energiya, ekologik muammolarni hal qilish imkonini beradi.
Atomning tuzilishi. Atom, molekula, proton, neytron, elektron kabi tushunchalar. Elektron qobiqlar va ularda elektronlarning joylashuvi.
Bu darsda kimyoning asosiy qoidalari: mutlaq atom massasi, nisbiy molekulyar massa, mol va molyar hajm haqida ma’lumot olasiz.
Kimyoda masalalarni yechishning asosiy qonunlari: massa saqlanish qonuni hamda tarkibning doimiylik qonuni va ularning o‘rganilish tarixi. Tarkibning doimiylik qonuni va ularning o‘rganilish tarixi.
Dastlabki mavzular bo‘yicha masalalar yechish va ularni tahlil qilish.
Atom tuzilishini o‘rganishni davom ettirish. Atomning elektron konfiguratsiyalari. Elektronlarning guruh va kichik guruhlarda joylashuvi.
Elektron konfiguratsiyaga doir masalalarga misollar va ularning yechimlari, shartlarning o‘ziga xos xususiyatlari.
Yadro reaksiyalari: ularning paydo bo‘lish sabablari va natijalari, zaryadlangan zarralarning xususiyatlari hamda masalalarni yechish usullari.
Mendeleevning davriy qonuni. Shakllanish tarixi va qonunning boshqa talqinlari. Kimyodagi ta’rifi va ahamiyati.
Davriy qonunga doir masalalar yechish. O‘sish - elementlarning gorizontal va vertikal yo‘nalishdagi xossalarining kamayishi.
O‘tilgan mavzularni takrorlash va ularga oid masalalarni yechish. Murakkab misollar va ularning yechimlari.
Elementlarning elektron tuzilishi xususiyatlari. Tarkibida bir xil miqdordagi elektronlar, protonlar va neytronlar mavjud bo‘lgan elementlarning nomlari.
Kvant sonlari. Bosh, orbital, magnit va spin kvant sonlari. Har bir element uchun kvant sonlarini yozishni o‘zlashtirish.
Ushbu darsda siz birikmalardagi atomlar orasidagi turli xil bog‘lanishlar mavjudligi haqida ma’lumot olasiz. Shuningdek, bu bog‘lanishlarning hosil bo‘lish usullari va sabablari bilan tanishasiz.
Kimyoviy bog‘lanish turlari. Kovalent bog‘lanish: qutbli va qutbsiz bog‘lanishlar. Donor-akseptor bog‘lanish. Ushbu bog‘lanishlarning hosil bo‘lish xususiyatlari.
Metall va vodorod bog‘lanishlari. Suvda vodorod bog‘lanishi hosil bo‘lishining mohiyati. Shunday bog‘lanishlarga ega birikmalar misollari.
Gibridlashuv: gibridlashgan atomlar, gibridlashgan elektron qobiqlar. Sp, sp2, sp3 turlari.
Elektr va kimyoviy birikmalarning o‘zaro ta’siri. Arreniusning nazariyasi.
Birikmalardan ionlarni to‘g‘ri hosil qilish usullari. Masalalarni yechish.
Ion almashinuv reaksiyalari. Reaksiyalarni to‘g‘ri yozishning usullari. Reaksiyalar jarayonida gazlar va cho‘kmalarning hosil bo‘lishi.
Ion almashinish mexanizmiga oid masalalarni yechish. Masalaning to‘g‘ri shartini tuzish. Gidroliz tushunchasi.
Tuzlarning gidrolizi 2. Kuchli va kuchsiz metallar. Kuchli va kuchsiz kislotalar. Ularning tuz hosil qilishi.
Gidroliz masalalarini yechish, kation bo‘yicha gidrolizni, anion bo‘yicha gidrolizni hamda kation va anion bo‘yicha gidrolizni to‘g‘ri aniqlash.
Dispersion muhitlar, Qattiq, suyuq va gazsimon, Muhit/faza tushunchalari.
Kolloid tizimlar. Gomogen va geterogen eritmalarning tarkibi hamda o‘ziga xos xususiyatlari.
Molyar konsentratsiya. Eritmadagi modda miqdori va eritma hajmi. Masalalar misollari va ularning yechimlari.
Foiz konsentratsiyasi. Erigan modda massasi va eritma massasi. Foiz konsentratsiyasining massa ulushidan farqi.
Eruvchanlik tushunchasi. Eritma va eruvchanlik o‘rtasidagi farq. Masalalar yechish.
Gaz qonunlari, reaksiyalarning kechishi uchun ideal va normal sharoitlar. Bosim, hajm va universal gaz doimiysi.
Me’yoriy konsentratsiya. Moddaning ekvivalent miqdori. Eritmaning massasi.
Massa ulushi. Massa ulushining foiz konsentratsiyasidan farqi. Moddaning tarkibidagi va eritmasidagi massa ulushi bo‘yicha masalalarni yechish.
Hajmiy ulush. Muhitdagi gazlar hajmi va gazlar aralashmasi hajmini qanday aniqlash kerak? Masalalarni yechish.
Kimyoviy reaksiyalarning tezligi. Boshlang‘ich, reaksiyaga kirishuvchi va ortiqcha moddalarning miqdori. Tizimning hajmi va reaksiya kechish vaqti.
Tizimadagi moddalarning turli miqdorlarini to‘g‘ri farqlashni o‘rganish. Kimyoviy reaksiyalar tezligiga oid masalalarni yechish.
Ta’sir etuvchi massalar qonuni. Reaksiyaga kirishuvchi moddalar va reaksiya mahsulotlarining miqdori hamda reaksiyaning kechish vaqti.
Ushbu darsda siz massa, konsentratsiya, bosim va doimiylik kabi parametrlarning kimyoviy reaksiya tezligiga qanday ta’sir ko‘rsatishini bilib olasiz.
Reaksiya konstantasi. Reaksiyalarda konstantaning mohiyati va ahamiyati. Reaksiyada konstantani topish usullari.
Kimyoviy muvozanat. To‘g‘ri va teskari reaksiyalarning tezligi.
Muvozanatga ta’sir etuvchi omillar. Bosim, hajm va katalizator.
Reaksiya doimiysi. Reaksiyada ą ni olish.